کروز کنترل چیست و چگونه کار می کند؟
کروز کنترل، که اغلب به عنوان کنترل سرعت یا سرعت خودکار از آن یاد می شود، یک ویژگی است که معمولا در وسایل نقلیه مدرن یافت می شود. نسخه های ابتدایی آن مدت های قبل تر از پیدایش خودروها مورد استفاده قرار می گرفت. جیمز وات، مخترع و مهندس مکانیک اوایل قرن ۱۷ میلادی سیستمی را اختراع کرد که اجازه می داد موتورهای بخار در سربالایی و سراشیبی سرعت ثابت خود را حفظ کنند. اما کروز کنترل به شکلی که ما امروزه می بینیم اواخر دهه ۱۹۴۰ میلادی ساخته شد؛ در آن زمان ایده استفاده از دستگاه کنترل کننده برقی که بتواند سرعت جاده را کنترل کرده و میزان گاز خوردن وسیله نقلیه را مطابق آن تنظیم کند به ذهن مهندسین آمده بود. به همین دلیل اهمیت آن را در این مقاله بررسی می کنیم.
آنچه در ادامه مطلب خواهید خواند
کروز کنترل چیست؟
کروز کنترل یا کنترل سرعت، یک سیستم است که به راننده این امکان را میدهد تا سرعت خودرو را به طور خودکار تنظیم کند و نیازی به فشار مداوم پدال گاز نداشته باشد. این سیستم ، به ویژه در سفرهای طولانی و در جادههای باز بسیار مفید است. و میتواند به راننده کمک کند تا مصرف سوخت را کاهش دهد و خستگی ناشی از نگه داشتن پای روی پدال گاز را کاهش دهد. برخی از مدلهای جدیدتر نیز به امکانات پیشرفتهتری مانند کروز کنترل تطبیقی مجهز هستند که سرعت خودرو را با توجه به ترافیک و فاصله با خودروهای جلویی تنظیم میکند.
استفاده از کروز کنترل چه مزیتی دارد؟
شامل موارد زیر است:
- سنسور سرعت: اطلاعات مربوط به سرعت خودرو را اندازهگیری کرده و به واحد کنترل ارسال میکند.
- واحد کنترل الکترونیکی (ECU): مغز سیستم کروز کنترل است که اطلاعات ورودی را پردازش کرده و فرمانهای لازم را به عملگرها ارسال میکند. درباره ECU بخوانید.
- عملگر گاز: این عملگر به صورت الکترونیکی یا مکانیکی به دریچه گاز متصل است و بر اساس دستور ECU عمل میکند.
- دکمهها و کلیدها: معمولاً بر روی فرمان یا کنسول مرکزی قرار دارند و به راننده امکان تنظیم سرعت، افزایش یا کاهش آن، و خاموش/روشن کردن کروز کنترل را میدهند.
- سنسورهای دیگر: شامل سنسورهای ترمز و گاز که به سیستم اجازه میدهند در صورت فشار بر روی پدال ترمز یا گاز، کروز کنترل را غیرفعال کنند.
- سیستمهای ایمنی: مانند کنترل فاصله، که به کروز کنترل کمک میکند تا در صورت نزدیک شدن به خودروی دیگر، سرعت را کاهش دهد.
کروز کنترل چگونه کار می کند؟
یک سیستم الکترونیکی است که به راننده اجازه میدهد تا سرعت خودرو را به صورت خودکار حفظ کند. این سیستم به ویژه در سفرهای طولانی و جادههای مستقیم و صاف بسیار مفید است. عملکرد آن به این صورت است:
- تنظیم سرعت: راننده با فشردن دکمهای، سرعت دلخواه را تنظیم میکند. این سرعت معمولاً با فشردن یک دکمه یا گاز به دست میآید.
- حفظ سرعت: پس از تنظیم، سیستم با استفاده از سنسورهای موجود در خودرو (مانند سنسور سرعت و شتاب) سرعت خودرو را زیر نظر میگیرد و با کنترل دریچه گاز، آن را در سطح تنظیمشده نگه میدارد.
- تنظیم مجدد: راننده میتواند با فشردن دکمههای خاص، سرعت را افزایش یا کاهش دهد. همچنین، اگر راننده پدال گاز یا ترمز را فشار دهد، سیستم به طور خودکار غیر فعال میشود.
- مدلهای پیشرفته: برخی از خودروها دارای کروز کنترل تطبیقی هستند که میتوانند فاصله ایمن با خودروهای جلو را حفظ کنند و در صورت کاهش سرعت خودرو جلو، سرعت خود را کاهش دهند و مجدداً افزایش دهند.
این سیستم به کاهش خستگی راننده و مصرف سوخت کمک میکند، اما راننده باید همیشه توجه کامل به جاده داشته باشد.
نحوه روشن کردن و تنظیم کروز کنترل
روشن کردن و تنظیم آن به طور کلی به مراحل زیر نیاز دارد، اما توجه داشته باشید که ممکن است بسته به نوع خودرو متفاوت باشد. در اینجا یک راهنمای کلی ارائه میشود:
- روشن کردن خودرو: ابتدا خودرو را روشن کنید و مطمئن شوید که در حال حرکت با سرعت مناسب (معمولاً بالای ۳۰ مایل در ساعت یا ۵۰ کیلومتر در ساعت) هستید.
- فعالسازی کروز کنترل: دکمه یا سوئیچ کروز کنترل را روی فرمان یا دسته دنده پیدا کنید. این دکمه معمولاً با علامت CRUISE یا C مشخص شده است. آن را فشار دهید تا کروز کنترل روشن شود.
- تنظیم سرعت: وقتی به سرعت دلخواه رسیدید، دکمه SET را فشار دهید تا سرعت فعلی شما ذخیره شود.
- تنظیم سرعت بالا یا پایین: برای افزایش یا کاهش سرعت، معمولاً از دکمههای ACCEL یا DECEL استفاده کنید. این دکمهها معمولاً به سمت بالا یا پایین روی فرمان یا دسته قرار دارند.
- غیرفعال کردن کروز کنترل: برای غیرفعال کردن کروز کنترل،می توانید یا روی پدال ترمز ضربه بزنید یا دکمه CANCEL یا OFF را فشار دهید. همچنین، در اکثر خودروها، با فشار دادن پدال گاز نیز غیرفعال میشود.
- بازگشت به سرعت ذخیرهشده: اگر پس از غیرفعال کردن بخواهید دوباره به سرعت قبلی برگردید، معمولاً میتوانید دکمه RESUME را فشار دهید.
حتماً به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کنید تا اطلاعات دقیقتری درباره خودرو مخصوص خود پیدا کنید.
استفاده از کروز کنترل چه مزیتی دارد؟
استفاده از این سیستم برای رانندگان مزیتهای مختلفی را به همراه دارد. از جمله:
- راحتی: به راننده اجازه میدهد بدون نیاز به فشار مداوم بر پدال گاز، سرعت ثابت را حفظ کند.
- کاهش خستگی: در سفرهای طولانی، کروز کنترل میتواند به کاهش خستگی راننده کمک کند.
- صرفهجویی در سوخت: حفظ سرعت ثابت ممکن است به بهبود مصرف سوخت منجر شود.
- میزان آلایندگی: میزان آلایندگی ناشی از خودرو را کاهش میدهد.
- افزایش ایمنی: با حفظ سرعت، راننده ممکن است کمتر در معرض سرعتهای غیرمجاز قرار گیرد
کروز کنترل چه معایبی دارد؟
هر سیستمی در کنار مزیتهایی که دارد میتواند معایبی هم به همراه داشته باشد که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم:
- عدم توجه به شرایط جاده: نمیتواند به تغییرات ناگهانی در شرایط جاده، مانند ترافیک یا خطرات، واکنش نشان دهد.
- کاهش کنترل: در شرایط بارانی یا برفی، استفاده از آن ممکن است خطرناک باشد زیرا خودرو ممکن است کنترل را از دست بدهد.
- افزایش فاصله از خودروهای دیگر: در برخی موارد، رانندگان ممکن است با استفاده ازآن فاصله کافی با خودروهای دیگر را رعایت نکنند.
- ناتوانی در تشخیص نیاز به کاهش سرعت: نمیتواند به طور خودکار سرعت را با توجه به شرایط ترافیکی تنظیم کند.
استفاده هوشمندانه و مسئولانه از کروز کنترل میتواند به افزایش راحتی و ایمنی سفر کمک کند، اما رانندگان باید همیشه هوشیار و آماده واکنش به شرایط جاده باشند.
نکات مهم برای استفاده موثر از کروز کنترل
استفاده مؤثر ازاین سیستم میتواند به بهبود راحتی و کاهش خستگی در سفرهای طولانی کمک کند. در اینجا چند نکته مهم برای استفاده از آن آورده شده است:
- انتخاب زمان مناسب: از این سیستم ،در جادههای صاف و مستقیم استفاده کنید. این سیستم برای جادههای پر پیچ و خم یا در شرایط آب و هوایی نامساعد، مناسب نیست.
- رعایت سرعت مجاز: مطمئن شوید که سرعت تنظیمشده با سرعت مجاز جاده هماهنگ باشد.
- توجه به ترافیک: قبل از فعالکردن آن، اطمینان حاصل کنید که ترافیک در اطراف شما کم است. همیشه آماده باشید که در صورت نیاز، به سرعت عمل کنید.
- استفاده از حالتهای مختلف: بسیاری از خودروها دارای حالتهای مختلف آن هستند (مانند کروز کنترل هوشمند). از این حالتها بهخوبی استفاده کنید.
- استراحت منظم: حتی با استفاده از این سیستم، استراحتهای منظم داشته باشید تا از خستگی و کاهش تمرکز جلوگیری کنید.
- آشنایی با کنترلها: با دکمهها و عملکردهای کروز کنترل خودرو آشنا شوید تا در مواقع ضروری بتوانید بهسرعت واکنش نشان دهید.
- تنظیم مجدد سرعت: اگر نیاز به کاهش سرعت دارید، میتوانید بهراحتی سرعت را با پدال گاز یا ترمز تنظیم کنید و سپس دوباره کروز کنترل را فعال کنید.
- حفظ فاصله ایمن: در خودروهای مجهز به کروز کنترل تطبیقی، فاصله ایمن از خودروهای دیگر را رعایت کنید.
در چه مکانهایی نباید از کروز کنترل استفاده شود؟
درست است که سیستم کروز کنترل میتواند مزایای زیادی برای راننده و سرنشینان خودرو فراهم کند، اما همیشه و همهجا نمیتوان روی آن حساب کرد. در مسیرهای پرترافیک یا جادههای ناصاف و در سرعتهای بالا استفاده از آن منطقی و ایمن به نظر نمیرسد. کاربرد اصلی این سیستم در جادههای طولانی با مسیری مستقیم و کمترافیک است.
در مسیرهای شهری، بهتر است که از آن استفاده نشود. جادههای لغزنده، مسیرهای پرپیچوخم و مکانهایی که شیبهای تند و محسوسی دارند هم پذیرای استفاده از سیستم کروز کنترل نیستند. البته در بزرگراههای درونشهری هم میتوان از آن بهره برد .
در یک جمعبندی به این پرسش که کروز کنترل چیست و چه میکند، پاسخ دادیم و به شرح اجزا، وظایف، معایب و مزایای آن پرداختیم. پس کروز کنترل سرعت خودرو را تثبیت و با کنترل مقدار هوای ورودی به محفظه سوخت، اقدام به کنترل شتاب خودرو میکند. یعنی شتاب خودرو متناسب با میل راننده و فقط با چند کلید و دکمه تنظیم میشود. دیگر نیاز نیست حواستان به کنترل سرعت باشد و پا را مدام روی پدال فشار دهید. این مقاله توسط یدک شاپ ارائه شده است.در صورت هرگونه سوال یا ارتباط باکارشناسان کامنت بگذارید.
[…] کروز کنترل چیست و چگونه کار میکند؟ […]